In dit jaarboek wordt de wereldpolitieke ontwikkeling sinds het einde van de Koude Oorlog aan de orde gesteld, geanalyseerd en geïnterpreteerd. Ter introductie een korte terugblik op de Koude Oorlog en een historische duiding van de betekenis en achtergronden van dit eerste grote conflict in de naoorlogse wereldpolitiek. Kunnen we daaraan inzicht ontlenen bij de analyse van de huidige wereldsituatie met de oorlog tegen internationaal terrorisme als nieuwe bron van wereldwijde polarisatie? Kunnen we zoals Amerikaanse neo-conservatieven doen, de oorlog tegen het terrorisme op één lijn stellen met de wereldoorlogen en de daarop volgende Koude Oorlog in de 20e eeuw en in aansluiting daarop spreken van een Vierde Wereldoorlog? Of is hier sprake van een ernstige overschatting van de radicale islam als nieuwe bedreiging? Verdient goed inlichtingenwerk met zo nodig geheime operaties in de islamitische wereld de voorkeur boven grootschalige militaire activiteiten?

Hoe staan we er nu voor met het vraagstuk van vredeshandhaving, nu het Oost-West conflict dat vraagstuk niet langer belast? In welke opzichten is de wereldsituatie en -problematiek sindsdien veranderd en wat zijn de consequenties daarvan voor de ontwikkeling van de machtsverhoudingen in de wereld, de transatlantische betrekkingen, het Europese integratiestreven, positie en rol van de VN, de kernwapenproblematiek e.d.? Kan 9/11 qua historische gebeurtenis op één lijn gesteld worden met augustus 1914, het begin van de Eerste Wereldoorlog en luidt dat zoals augustus 1914 een nieuwe periode van internationale instabiliteit in zoals de Duitse filosoof J. Habermas meent? Dit zijn vragen die we in dit jaarboek aan de orde stellen om zodoende meer inzicht te scheppen in de internationale context waarin het politieke en maatschappelijke gebeuren zich nu afspeelt en het belang daarvan te onderstrepen.